Tutorial: Nitals-opning

Kort om nitals-opning:
Nitals-opning er eit design på halsopning, primært til barneplagg sydd i elastiske stoff. Den kan brukast blant anna på bodyar, genserar, tunikaer/ kjolar og sparkedressar. Det er ein fordel om berestykket (oransje på øvste biletet) er i eit ikkje altfor mjukt stoff, i allefall om ein ikkje brukar ribb til kanting. Ein må også rekne med å “dandere” kanten ved påkledning, som ved konvoluttopning på bodyar.


Vilkår for bruk: ”Nitals-opning” er designa av Annwes/Anne Kristin Westermoen. Eg har søkt Patentstyret om registrering av designet i primo april 2011. Om søknaden vert innvilga, er dette  uansett ikkje til hinder for privat bruk av designet, og eg synest også at det er moro om hobby-syarar brukar designet.
Kommersiell bruk av designet er ikkje tillatt. Eit unnatak frå dette gjeld hobby-syarar, som kan bruke designet til sal i liten skala*. Det er i så fall fint om du refererer til at designet er lånt av Annwes, om du legg ut plagget på internett el.l.
Terms of use: “No 9 Opening” is the design of Annwes/Anne Kristin Westermoen. I have applied the official, Norwegian office for Patency registration, for registration of the design. Private use of the design is permitted by Norwegian law, but is also all right with me personally. Commercial use of the design is not allowed. An exception from this is hobby sewists’ use of the design in small scale sale*.  In that case, I would prefer that you comment that you have borrowed the design from Annwes, if publishing the garment on the internet etc.
*Gyldig til 31.12.12, om designet godkjennast av Patentstyret. Valid until Dec 31 2012, if the apply is granted.

Teikne inn nitals-opning på eit mønster:
Forstykke/berestykke:
1.       Teikn inn ei horisontal linje på forstykket,  til dømes halvvegs mellom halsutringinga og nedste nivå på armhola. Heretter omtalast mønsterdelen over streken som ”berestykke”, og delen nedanfor som ”nedre forstykke”. Den horisontale linja omtalast som ”berestykke-linje”.
NB: Denne linja kan også med fordel skråast litt oppover utover mot sidene, så den ender på eit nivå nokre millimeter lenger opp “på armsida” enn den startar midt framme. Dette for at berestykkelinja skal sjå horisontal ut over brystkassa.

2.       Fest forstykket og bakstykket saman.

3.       Legg mønsterpapir over hals-/skulderområdet. Om ikkje mønsterpapiret går kant i kant med den horisontale berestykke-linja, teiknar du inn den berestykke-linja på mønsterarket.


4.       Merk av skuldersaumen.


5.       Teikn inn ein boge som startar litt framanfor skuldersaumen på halssida, og som går bakover og treff ermesaumen lenger bak. Denne kurva bør ikkje vere for krapp.


Teikn også inn opprinneleg halsutringing nært skuldersaumen (til seinare bruk, når du skal teikne høgre side av berestykket):

Bakstykke:
6.       Tak bort berestykkemønsteret du har laga, og legg på eit nytt mønsterpapir. Legg det gjerne kant i kant med ”midt bak”, eller bruk eit så stort ark at du kan få plass til heile bakstykket på det (merk i så fall av ”midt bak”) Merk av opprinneleg skuldersaum, og berestykke-linja/den horisontale linja mellom berestykke og nedre forstykke.


7.       Forleng bakstykket over berestykket: Teikn inn ei linje frå halskanten nært skuldersaumen på berestykket, og la streken gå nedover berestykket mot berestykkelinja. Den kan enten treffe denne linja i rett vinkel, eller vere kurva inn mot midten (bilete nr. to). Bakstykket fylgjer originalmønsteret langs erme og berestykke-linje. (Sjå ferdig resultat lenger ned i tutorialen)



8.       Merking:
Legg det nye berestykke-mønsteret oppå det nye bakstykket, og merk av:
·         Kvar på berestykket kanten på bakstykket treff.
·         Gjer også gjerne tilsvarande med nedre forstykke.
·         Merk staden for opprinneleg skuldersaum  på berestykket,  bakstykket og tilsvarande stad på erme.
·         Merk av på bakstykket kvar bogen på berestykket treff ermesaumen (ikkje med på bilete).
·         Merk av på ermet der “berestykkelinja” treff (bilete nr. to).
Overfør merkingane til stoffet når du klipper.



9.       Omdanning til heilt bakstykke: Duplisér bakstykket, men la plagget si høgre side fylgje originalmønsteret. Det går naturlegvis også an å klippe mønsteret i to langs opprinneleg skuldersaum på venstre side, slik at du får bakstykke + ein separat stoffbit som går nedover berestykket.


10.   Omdanning til heilt berestykke: Kopier til andre side, men la høgre sida på plagget (venstre sida på mønsterarket) fylgje originalmønsteret.



11.   Saummonn: Om du vil kante med ribb etter ”skråbandmetode” (”collarette”), legg du ikkje til saummonn langs kanten som skal utgjere ”ni-talet”, sjå bilete. (Dette kjem også an på kva originalmønsteret ditt legg opp til). Legg til saummonn langs skuldersaum på plaggets høgre side og ermesaumar som vanleg.



SYING:

1. Sy skuldersaum på motsett side av opning. Press saum bakover. Evt. stikning.
2. Kanting av halsopning; start med bakstykket
3. Sy den horisontale saumen over brystet: Legg “framsidedelen” av bakstykket oppå berestykket (vrange mot rette) slik at dei går kant i kant mot erme og mot “berestykkelinja”. Legg deretter på nedre forstykke rette mot rette.  Sy. NB: Dette går på tvers av stretch-retninga, still opp diff’en på overlocken for å hindre bylgjete saum (til dømes heilt opp til 2). Press saummonnen nedover. Evt. stikning (elastisk).
4. Sy på armar
5. Montér resten av plagget som vanleg
Lykke til!